آرشیو دروس منزل استاد محمد حسین حشمت پور94

موضوع: توضیح و شرح خطبه/ شرح المقدمه/ شرح منازل السائرین.

خلاصه جلسه قبل: بعد از اینکه مصنف اوصافی را برای خدا ذکر کردند و افعالی را به ایشان نسبت دادند، شروع کردند به شهادت به توحید چون اساس همه کمالات شهادت به توحید است سپس اوصافی را برای خداوند آوردند و اکنون نیز اوصاف دیگری را ذکر می کنند که مربوط به افعال خداوند هستند.

[م] الذی مدّ ظلّ التلوین علی الخلیقه مدّاً طویلاً.

[ش] استعار «الظلّ» للوجود الاضافی، الذی لوّن الحقّ به ذاته بلون الخلق.

مدّ ظلّ تلوین:

اولین صفتی که از این اوصاف ذکر می کنند این است که خداوند وجود اضافی را ظاهر کرده و بر «حق» که خودشان هستند رنگ خلق پوشانده یا بر «حق» که آن وجود منبسط است رنگ و لباس خلق پوشانده و بر این ترتیب تمام موجودات خلقی را ایجاد و ظاهر کرده اند.

مصنف از وجود اضافی تعبیر به «ظل» می کنند. وجود اضافی یعنی وجود مقید یعنی وجودی که معین شده به تعین کونی و خلقی. این وجود وجودِ مطلق نیست بلکه وجودی اضافی و مقید است و مصنف از آن تعبیر به ظل می کنند ظل را همان طور که قبلا گفتیم تعبیر می کنیم به نوری که به مانعی برخورد کرده و از آن رد نشده و تعینات نیز همگی مانع اند و نور به آنها بر خورد می کند و این تعینات نور را ظاهر نمی کنند بلکه سایه آن نور را ظاهر می کنند یعنی ظلمت نیستند ولی از سنخ سایه هستند. خود وجود منبسط نور است ولی وقتی به این تعینات مرتبط می شود مجموعا تشکیل ظل می دهند.

ص: 1